Chính quyền tổng thống Donald Trump gây áp lực buộc Fed hạ lãi suất, quy trách nhiệm cho Cục dự trữ liên bang nếu kinh tế suy thoái trong bối cảnh nhiều ngành tại Mỹ chững lại do ảnh hưởng của thuế quan và chi phí vay cao.
Chính quyền của tổng thống Donald Trump đổ trách nhiệm cho Fed giữa lo ngại suy thoái
Chính quyền Trump đang tận dụng khả năng một số bộ phận của nền kinh tế đang suy thoái nhằm gây áp lực buộc Cục Dự trữ Liên bang phải cắt giảm lãi suất mạnh tay hơn, với hy vọng đảm bảo rằng ngân hàng trung ương sẽ phải chịu trách nhiệm về bất kỳ sự yếu kém nào về kinh tế.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Stephen Miran, người được Tổng thống Trump bổ nhiệm vào Hội đồng Thống đốc Fed, hiện đang tạm thời nghỉ việc tại Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, tuần này đã đưa ra những nhận định bi quan về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ông Bessent thậm chí còn nói rằng một số lĩnh vực đã suy giảm. Ông không nêu rõ cụ thể là lĩnh vực nào, nhưng lãi suất thế chấp cao đã gây áp lực lên ngành nhà ở và các ngành công nghiệp lân cận như xây dựng .
"Tôi nghĩ rằng có những lĩnh vực của nền kinh tế đang suy thoái", ông Bessent phát biểu trên CNN hôm chủ nhật tuần trước. Ông mô tả nền kinh tế đang trong "giai đoạn chuyển tiếp" do chính phủ cắt giảm chi tiêu để giảm thâm hụt. Ông kêu gọi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hỗ trợ nền kinh tế bằng cách cắt giảm lãi suất.
Những phát biểu của ông Bessent đã gây thêm áp lực lên Fed và làm chệch hướng dư luận nhắm vào tổng thống Donald Trump trong trường hợp nền kinh tế cuối cùng phải đối mặt với suy thoái, củng cố một chiến lược đã được áp dụng từ đầu năm. Khi chính quyền áp đặt thuế quan mạnh tay đối với hầu hết các đối tác thương mại của Mỹ và cắt giảm chi tiêu liên bang, có khả năng làm chậm tăng trưởng, họ đã tìm cách đẩy trách nhiệm hoàn toàn cho Fed trong trường hợp suy thoái kinh tế.
Joseph Brusuelas, nhà kinh tế trưởng của công ty kế toán RSM, cho biết: "Tất cả những điều này sẽ được đặt dưới chân Fed".
Chiến lược gây áp lực lên Fed
Trong nhiều tháng, ông Trump đã chỉ trích Jerome H. Powell, Chủ tịch Fed, vì hành động quá chậm chạp trong việc hạ lãi suất. Điều này bao gồm việc gọi ông Powell là "quý ngài quá muộn" và "kẻ đần độn". Mùa hè năm ngoái, tổng thống đã leo thang chiến dịch gây áp lực lên ngân hàng trung ương và thực hiện các bước quyết liệt hơn để tái cấu trúc bộ máy lãnh đạo cấp cao chịu trách nhiệm đưa ra các quyết định chính sách.
Ông Trump đang vướng vào một cuộc chiến pháp lý sắp được tòa án Tối cao quyết định sau khi ông tìm cách phế truất bà Lisa Cook, một thống đốc, vì cáo buộc gian lận thế chấp. Vào tháng 8, ông đã bổ nhiệm ông Miran, lúc đó là một trong những cố vấn kinh tế hàng đầu của ông, vào Hội đồng Thống đốc Fed sau khi một thành viên, bà Adriana Kugler, từ chức trước khi nhiệm kỳ của bà kết thúc.
Kể từ khi gia nhập ngân hàng trung ương vào tháng 9, ông Miran đã nỗ lực thúc đẩy việc giảm đáng kể lãi suất. Trong một cuộc phỏng vấn với tờ The New York Times hôm thứ sáu tuần trước, ông cảnh báo rằng Fed có nguy cơ gây ra suy thoái kinh tế nếu không làm như vậy.
Kể từ khi được bổ nhiệm trở thành một trong các thống đốc Fed, ông Stephen Miran đã liên tục ủng hộ quyết định cắt lãi suất quyết liệt hơn nữa của Cục dự trữ liên bang
"Nếu duy trì chính sách thắt chặt như vậy trong một thời gian dài, bạn sẽ phải đối mặt với nguy cơ chính sách tiền tệ tự nó gây ra suy thoái", ông nói. "Tôi không thấy lý do gì phải chấp nhận rủi ro đó nếu tôi không lo ngại về lạm phát tăng lên."
Nhưng quan điểm đó không được nhiều quan chức Fed khác hoặc hầu hết các nhà kinh tế trên Phố Wall đồng tình. Tại hai cuộc họp chính sách gần đây, ông Miran là người duy nhất đưa ra ý kiến về việc cần cắt giảm lãi suất mạnh hơn, nửa điểm phần trăm. Tháng trước, hầu hết các nhà hoạch định chính sách đều ủng hộ việc cắt giảm 0,25 điểm phần trăm, trong khi một quan chức phản đối việc giữ nguyên lãi suất do lo ngại về lạm phát.
Nền kinh tế Mỹ chững lại giữa chính sách cứng rắn và rủi ro suy thoái
Việc ông Bessent đề cập đến suy thoái là điều bất thường đối với tư cách là một bộ trưởng Bộ Tài chính; suy thoái có thể tự xảy ra nếu người tiêu dùng và doanh nghiệp rút lui trước dự đoán về sự suy giảm.
Bất chấp những bình luận của ông Bessent, Bộ Tài chính tuần này đã tuyên bố trong tuyên bố về nền kinh tế gửi tới Ủy ban Tư vấn Vay nợ của Bộ Tài chính rằng họ không mong đợi một cuộc suy thoái.
"Nhìn về vài quý tới, triển vọng kinh tế Mỹ sẽ đối mặt với cả rủi ro tăng và giảm", các nhà kinh tế của Bộ Tài chính viết. "Tuy nhiên, nhìn chung, các nhà kinh tế cho rằng rủi ro suy thoái là tương đối thấp."
Họ lưu ý rằng việc chính phủ liên bang đóng cửa và sự sụt giảm việc làm liên bang là những lực cản đối với tăng trưởng. Thị trường lao động đã phát đi một số tín hiệu đáng lo ngại trong những tháng gần đây trước khi việc đóng cửa chính phủ thực sự gây ra tình trạng mất dữ liệu thống kê của chính phủ . Tăng trưởng việc làm đã chững lại, và phạm vi các lĩnh vực thực sự tuyển dụng đã thu hẹp.
Những xu hướng đó dường như vẫn tiếp diễn. Tuy nhiên, ông Powell và các quan chức khác như John Williams, chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, vẫn chưa bày tỏ nhiều lo ngại về việc nền kinh tế đang rơi vào suy thoái .
Tại cuộc họp báo sau cuộc họp mới nhất của Fed để ấn định lãi suất, ông Powell đã đặt câu hỏi liệu có đủ sự hỗ trợ để hạ lãi suất vào tháng 12 hay không, khi mục tiêu của Fed về lạm phát thấp, ổn định và thị trường lao động lành mạnh đang mâu thuẫn với nhau.
Như ông Bessent và ông Miran đã khẳng định, thị trường nhà ở vẫn chịu áp lực đáng kể, một xu hướng bắt đầu từ năm 2023. Tuy nhiên, khả năng hạ lãi suất của Fed, vốn sẽ giúp hỗ trợ thị trường nhà ở thông qua việc giảm lãi suất thế chấp, đang bị hạn chế đáng kể do áp lực giá cả từ thuế quan của ông Trump.
Lĩnh vực sản xuất đã bị ảnh hưởng tiêu cực bởi thuế quan, bất chấp những nỗ lực của chính phủ nhằm phục hồi ngành sản xuất trong nước
Matthew Martin, một nhà kinh tế cấp cao của Mỹ tại Oxford Economics, cho biết ông không coi suy thoái là kết quả có khả năng xảy ra nhất đối với nền kinh tế, mặc dù ông thừa nhận rằng Fed đang đi trên một "con đường gập ghềnh" và một số vết nứt đã xuất hiện trong nền tảng của nền kinh tế.
Một số ngành công nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề hơn những ngành khác trong bối cảnh bất ổn về thuế quan và các chính sách khác của chính quyền tổng thống Donald Trump. Ông Martin cho biết, có lẽ điều đáng chú ý nhất là sự sụt giảm trong lĩnh vực sản xuất bất chấp những nỗ lực phục hồi của chính quyền. “Đó là lĩnh vực mà thuế quan làm tăng sự bất ổn và làm giảm nhu cầu”, ông Martin khẳng định.
Theo kết quả khảo sát do Viện Quản lý Cung ứng (ISM) công bố hôm thứ hai, hoạt động sản xuất của các nhà máy đã giảm tháng thứ tám liên tiếp vào tháng 10. Các nhà sản xuất cũng tiếp tục cắt giảm nhân công.
Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody's Analytics, cho biết mặc dù nền kinh tế quốc gia chưa rơi vào suy thoái, nhưng dường như đang chật vật để tránh suy thoái. Trong một phân tích tháng trước , ông nhận thấy 22 tiểu bang của Hoa Kỳ cùng với Đặc khu Columbia đang hoặc sắp rơi vào suy thoái và số phận của nền kinh tế có thể phụ thuộc vào diễn biến của California và New York trong những tháng tới.
“Chỉ một số ít ngành công nghiệp vẫn đang tăng biên chế, chủ yếu là chăm sóc sức khỏe và dịch vụ khách sạn,” ông Zandi nói. “Xây dựng, sản xuất, công nghệ, tài chính, chính phủ và nhiều dịch vụ chuyên nghiệp đang cắt giảm việc làm.”
