Trong một động thái đầy bất ngờ và gây chấn động giới đầu tư, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố chấm dứt toàn bộ đàm phán thương mại với Canada, nhằm trả đũa việc Ottawa áp thuế kỹ thuật số 3% với các “gã khổng lồ công nghệ” Mỹ. Đây là bước leo thang mới nhất trong loạt xung đột kinh tế giữa hai đối tác thương mại lớn nhất khu vực Bắc Mỹ.
Lệnh trả đũa khiến căng thẳng Mỹ - Canada leo thang, có thể kéo theo làn sóng thuế quan mới
Trong một động thái đầy bất ngờ và gây chấn động giới đầu tư, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố chấm dứt toàn bộ đàm phán thương mại với Canada, nhằm trả đũa việc Ottawa áp thuế kỹ thuật số 3% với các “gã khổng lồ công nghệ” Mỹ. Đây là bước leo thang mới nhất trong loạt xung đột kinh tế giữa hai đối tác thương mại lớn nhất khu vực Bắc Mỹ.
“Chúng tôi sẽ thông báo cho Canada mức thuế quan mà họ sẽ phải trả để kinh doanh với Mỹ trong vòng 7 ngày tới”, ông Trump viết trên mạng xã hội ngày 27/6.
Con số then chốt
-
900 tỷ USD: Giá trị thương mại song phương Mỹ - Canada năm 2023
-
3%: Mức thuế dịch vụ kỹ thuật số mà Canada sẽ áp từ 01/07
-
2 tỷ USD: Ước tính chi phí tăng thêm đối với các công ty Mỹ do thuế này
-
25%: Mức thuế quan mà ông Trump đe dọa áp lên hàng hóa Canada
-
0,5%: Mức giảm của đồng CAD sau phát ngôn của ông Trump
Phân tích tác động chính sách: Trump đẩy Canada vào thế đối đầu toàn diện
Động thái này diễn ra chỉ một tuần sau khi ông Trump và Thủ tướng Canada Mark Carney gặp mặt tại G7 và cam kết thúc đẩy thỏa thuận thương mại vào giữa tháng 7. Việc Canada từ chối hoãn áp dụng thuế kỹ thuật số – bắt đầu từ 01/07 – được xem là giọt nước tràn ly khiến ông Trump quyết định rút lui khỏi bàn đàm phán.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent xác nhận sẽ sử dụng Mục 301 – công cụ từng áp dụng với Trung Quốc – để điều tra và mở đường cho thuế trả đũa thương mại. Đây không chỉ là phản ứng trước thuế kỹ thuật số mà còn là lời cảnh báo với các quốc gia khác đang áp dụn
g chính sách tương tự.
Diễn biến thị trường: Cổ phiếu đỏ lửa, lo ngại lan rộng
-
Đồng CAD giảm mạnh ngay sau tuyên bố, nhưng nhanh chóng hồi phục một phần.
-
Chỉ số chứng khoán Canada giảm 0,2% do ảnh hưởng lên cổ phiếu vận tải, công nghiệp.
-
Cổ phiếu GM và Canada Goose Holdings – những doanh nghiệp phụ thuộc thương mại song phương – cũng bị bán tháo.
Vị trí của Canada: Bị cô lập giữa lúc Mỹ đặt hạn chót áp thuế
Khác với hơn 70 quốc gia đang chờ hạn chót 09/07 để được đưa vào danh sách miễn thuế quan hoặc hoãn áp dụng, Canada và Mexico bị loại khỏi danh sách hoãn thuế, do đang nằm trong nhóm “xử lý riêng” vì các vấn đề nhạy cảm như nhập cư và fentanyl.
Bộ trưởng Tài chính Canada và Thủ tướng Carney cho biết vẫn tiếp tục đàm phán vì lợi ích người dân, nhưng không đưa ra dấu hiệu nào về việc rút lại thuế kỹ thuật số.
Ba yếu tố cần theo dõi: Chính sách – thị trường – tâm lý nhà đầu tư
-
Chính sách thương mại: Nếu Mỹ chính thức điều tra theo Mục 301, đòn trả đũa có thể rất nghiêm trọng và lan sang nhiều lĩnh vực, từ công nghệ đến nông sản và ô tô.
-
Thị trường tài chính: Mối lo từ căng thẳng Mỹ - Canada có thể ảnh hưởng đến tâm lý toàn khu vực Bắc Mỹ, kéo theo đồng USD, lợi suất trái phiếu và cổ phiếu các ngành xuất khẩu.
-
Tâm lý nhà đầu tư công nghệ: Với việc Amazon, Meta, Alphabet… bị ảnh hưởng trực tiếp từ thuế kỹ thuật số, cổ phiếu Big Tech có thể biến động mạnh trong tuần tới.
Kết luận: Một cú “đạp phanh gấp” làm đảo lộn toàn cảnh thương mại Bắc Mỹ
Trong bối cảnh ông Trump đang ráo riết chuẩn bị cho loạt 10 thỏa thuận thương mại chiến lược và gia tăng áp lực lên Fed, cú rút khỏi đàm phán với Canada có thể gửi tín hiệu cứng rắn tới toàn thế giới: nước Mỹ dưới thời Trump không chấp nhận bất kỳ rào cản thuế quan nào với doanh nghiệp Mỹ.
Lời khuyên cho nhà đầu tư và doanh nghiệp:
-
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu nên nhanh chóng đánh giá lại rủi ro chuỗi cung ứng với Canada, đặc biệt là ngành thép, nhôm và công nghệ.
-
Nhà đầu tư nên thận trọng với nhóm cổ phiếu công nghệ, đặc biệt là các công ty bị ảnh hưởng bởi thuế kỹ thuật số toàn cầu.
-
Theo sát diễn biến ngày 01/07 và hạn chót 09/07, bởi các tuyên bố bất ngờ từ ông Trump có thể tạo sóng lớn trên thị trường tài chính và hàng hóa.