Sau khi áp thuế lên đồng và đe dọa 14 quốc gia bằng loạt "thư thuế quan", Tổng thống Donald Trump tiếp tục làm chấn động thị trường khi tuyên bố xem xét áp thuế 200% lên dược phẩm nhập khẩu, động thái có thể giáng đòn mạnh vào ngành y tế toàn cầu và chuỗi cung ứng thuốc men.
Chi tiết chính sách và tuyên bố từ Nhà Trắng
-
Tuyên bố của Trump: “Thuế quan sẽ ở mức rất cao, như 200%” – phát biểu tại cuộc họp nội các ngày 8/7
-
Hiệu lực: Không ngay lập tức – các công ty có 1 – 1,5 năm chuẩn bị
-
Chi tiết chính sách: Bộ Thương mại cho biết sẽ công bố vào cuối tháng 7, sau khi hoàn thành điều tra Mục 232
-
Đối tượng điều tra: dược phẩm và chất bán dẫn – hai lĩnh vực trọng yếu cho an ninh quốc gia Mỹ
Phản ứng từ ngành dược
-
Cổ phiếu ngành dược không biến động nhiều, do thị trường nghi ngờ khả năng chính sách sẽ được thực thi
-
PhRMA (nhóm vận động hành lang lớn nhất ngành dược): phản đối gay gắt, cho rằng thuế sẽ làm tăng giá thuốc, ảnh hưởng tiêu cực đến bệnh nhân, làm giảm khả năng đầu tư vào nghiên cứu và sản xuất trong nước
“Càng phải trả nhiều thuế, càng ít tiền để phát triển thuốc mới hoặc mở nhà máy tại Mỹ” – Alex Schriver, Phó Chủ tịch PhRMA
Chuỗi cung ứng và sản xuất dược liệu đang đặt ở đâu?
-
Phần lớn thuốc gốc (generic drugs) và nguyên liệu dược (API) hiện được sản xuất tại Ấn Độ, Trung Quốc
-
Ngành dược Mỹ đã giảm sản xuất nội địa nhiều thập kỷ, chỉ trong vài năm gần đây mới có xu hướng đầu tư ngược trở lại, như Eli Lilly, J&J, AbbVie...
Thuế quan 200% nếu được áp đặt sẽ:
-
Khiến giá thuốc nhập khẩu tăng mạnh
-
Đẩy nhanh quá trình dịch chuyển sản xuất về Mỹ (reshoring)
-
Nhưng gây thiếu thuốc tạm thời, tạo gián đoạn chuỗi cung ứng y tế
Phản ứng thị trường và các chuyên gia
-
David Risinger (Leerink Partners): cho rằng khả năng chính sách thành hiện thực là không cao, do chưa có quyết định cuối cùng và lịch sử ông Trump hay rút lại lời đe dọa
-
Giới đầu tư: đánh giá nguy cơ lạm phát từ y tế nếu thuế dược được áp dụng thực sự
Tác động đến thị trường vàng
Ngắn hạn:
-
Tuyên bố áp thuế 200% chưa gây hoảng loạn vì chưa có hiệu lực ngay, lại được trì hoãn 12–18 tháng, do đó tác động tới nhu cầu trú ẩn vào vàng là rất thấp
-
Giá vàng thậm chí giảm trong cùng thời điểm do thị trường chuyển sang kỳ vọng thỏa thuận thương mại sẽ đạt được với các quốc gia bị đe dọa thuế
Dài hạn:
-
Nếu chính sách được thực thi nghiêm túc, giá thuốc tăng sẽ đẩy CPI Mỹ đi lên, khiến Fed phải trì hoãn cắt giảm lãi suất, gây áp lực giảm giá vàng
-
Ngược lại, rủi ro địa chính trị từ bất ổn chuỗi cung ứng và phản ứng trả đũa từ các nước có thể khiến nhu cầu trú ẩn vàng gia tăng
Tác động đến thị trường vàng Việt Nam
-
Tác động ngắn hạn: Giá vàng SJC vẫn giữ chênh lệch cao trên 15 triệu đồng/lượng, do vàng thế giới giảm nhưng trong nước giảm chậm, lực mua nhẫn trơn, vàng lẻ vẫn cao
-
Nếu chính sách thuế 200% gây ra gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, tâm lý lo ngại vĩ mô sẽ đẩy nhu cầu trú ẩn tại Việt Nam tăng, vàng miếng có thể tăng mạnh hơn nữa
-
Về dài hạn: Nếu giá thuốc và chi phí y tế toàn cầu tăng mạnh, Việt Nam sẽ chịu tác động gián tiếp từ lạm phát nhập khẩu, khiến vàng càng được người dân ưa chuộng
Kết luận và khuyến nghị
Tuyên bố áp thuế 200% của ông Trump là đòn gió chính trị, nhưng nếu thực thi sẽ gây chấn động thực sự với thị trường dược toàn cầu. Ngành y tế, bệnh nhân và nhà đầu tư cần cảnh giác cao độ.
Đối với nhà đầu tư vàng:
-
Ngắn hạn: chưa cần phản ứng vội với tin này
-
Dài hạn: nếu lạm phát y tế xuất hiện, hãy coi vàng là hàng rào phòng thủ chiến lược