Ông Donald Trump và ông Tập Cận Bình đạt thỏa thuận kéo dài 1 năm về đất hiếm, Mỹ giảm thuế fentanyl nhập từ Trung Quốc xuống 10%, hai bên cam kết hợp tác và hạ nhiệt căng thẳng.
Mỹ - Trung đối thoại, quan hệ hạ nhiệt
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đã đạt được thỏa thuận kéo dài một năm với Trung Quốc liên quan đến đất hiếm và các nguồn tài nguyên chiến lược, đồng thời giảm thuế fentanyl nhập khẩu từ Bắc Kinh xuống còn 10%, trong cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào hôm nay.
Phát biểu trên chuyên cơ Không lực Một sau khi rời Hàn Quốc, ông Trump mô tả cuộc gặp với ông Tập là “tuyệt vời”, nói rằng “rất nhiều quyết định quan trọng đã được đưa ra”.
“Vấn đề đất hiếm đã được giải quyết,” ông Trump nói, cho biết thêm rằng đây là thỏa thuận kéo dài một năm và sẽ được đàm phán lại hằng năm.
Thuế đối với fentanyl được giảm từ 20% xuống 10%, có hiệu lực ngay lập tức, qua đó kéo mức thuế xuất khẩu của Trung Quốc xuống còn 47% từ 57%.
Đổi lại, Bắc Kinh cam kết “nỗ lực mạnh mẽ để ngăn chặn fentanyl” và tiếp tục mua đậu nành cùng các sản phẩm nông nghiệp khác của Mỹ.
Trên thị trường, giá đậu nành tương lai tại sàn giao dịch hàng hóa Chicago đã giảm 1,6%, trong khi chỉ số công nghiệp đất hiếm CSI của Trung Quốc tăng hơn 2%, theo dữ liệu từ LSEG.
Trung Quốc đã mua 3 lô đậu nành của Mỹ, ngay trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo của hai siêu cường thế giới tại Hàn Quốc
Về vấn đề bán chip Nvidia cho Trung Quốc, ông Trump cho biết hai bên đã “thảo luận rất nhiều về chip” nhưng chưa đề cập đến dòng chip Blackwell tiên tiến nhất. “Họ sẽ tiếp tục làm việc với Nvidia và các công ty khác để bàn về việc mua chip,” ông nói thêm.
Ông cũng xác nhận Đài Loan không nằm trong nội dung đàm phán.
Theo ông Han Shen Lin, Giám đốc Trung Quốc tại công ty tư vấn The Asia Group, việc Mỹ giảm thuế fentanyl xuống 10% đã giúp “giải tỏa một trong những bất bình lớn của Trung Quốc”. Ông cho rằng những nỗ lực hạn chế xuất khẩu tiền chất fentanyl của Bắc Kinh - vốn lâu nay không được Washington ghi nhận - “cuối cùng cũng được chú ý”.
Ông Trump cho biết sẽ tới thăm Trung Quốc vào tháng 4 tới, sau đó Chủ tịch Tập Cận Bình cũng sẽ đáp lễ bằng chuyến thăm Mỹ, song lịch trình cụ thể vẫn chưa được tiết lộ.
Theo ông Alfredo Montufar-Helu, Giám đốc điều hành tại GreenPoint Business (Ankura Consulting), kết quả mà ông Trump công bố “vượt ngoài kỳ vọng”, phần lớn nhờ mối quan hệ ngoại giao cá nhân mạnh mẽ giữa hai nhà lãnh đạo - điều không chỉ giúp ngăn chặn leo thang căng thẳng mà còn mang lại những kết quả tưởng chừng khó xảy ra.
Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng những bất đồng cốt lõi giữa hai nước vẫn tồn tại và “sẽ không biến mất hoàn toàn”.
Đây là lần đầu tiên ông Trump và ông Tập gặp nhau sau 6 năm, với cuộc đối thoại kéo dài 1 giờ 40 phút.
Trước thềm cuộc gặp, cả hai đều thể hiện giọng điệu hòa giải: ông Trump gọi ông Tập là “người bạn cũ” mà ông có “mối quan hệ rất tốt”, trong khi ông Tập nhấn mạnh rằng sự phát triển của Trung Quốc sẽ không làm suy yếu mục tiêu “Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại” của ông Trump.
Căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã leo thang trong năm nay. Gần đây nhất, Bắc Kinh áp đặt biện pháp kiểm soát xuất khẩu, trong khi Washington đe dọa cấm xuất khẩu phần mềm sang Trung Quốc.
Trước cuộc gặp, Mỹ đã công bố một loạt vấn đề họ hy vọng đạt được thỏa thuận — từ kiểm soát dòng chảy fentanyl, yêu cầu TikTok tách khỏi ByteDance, cho tới đàm phán về thuế quan, hạn chế công nghệ và đất hiếm.
Dù tỏ ra thận trọng, Trung Quốc đã có động thái tích cực khi mua lô đậu nành Mỹ đầu tiên sau nhiều tháng, theo Reuters.
“Đối tác và bạn bè”
Tại buổi gặp ở Căn cứ Không quân Gimhae (Busan), ông Tập bắt tay ông Trump trong phần chụp ảnh chung và kêu gọi hai nước trở thành “bạn bè và đối tác”.
Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình tại cuộc gặp mặt tại Hàn Quốc ngày 30/10/2025
Ngồi đối diện ông Trump, ông Tập nói rằng ông “rất vui khi được gặp lại Tổng thống Mỹ lần thứ sáu”, đồng thời khẳng định rằng những xung đột thi thoảng xảy ra giữa hai siêu cường là điều bình thường.
Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Tập nhấn mạnh:
“Sự phát triển của Trung Quốc song hành với tầm nhìn ‘Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại’ của ngài.”
Giọng điệu hòa giải này đánh dấu sự thay đổi rõ rệt so với cuộc gặp giữa ông Tập và cựu Tổng thống Joe Biden năm ngoái — khi trọng tâm là “sự cạnh tranh không thể tránh khỏi” giữa hai nước, theo bà Yue Su, chuyên gia kinh tế trưởng tại Economist Intelligence Unit.
Bà Su nhận định thêm rằng, dù thỏa thuận chưa có nền tảng vững chắc và dễ bị đảo ngược, hai bên nhiều khả năng sẽ duy trì nó trong ngắn hạn để thể hiện thiện chí.
