Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đã đạt được thỏa thuận thương mại mới với Trung Quốc, đánh dấu bước "xuống thang" hiếm hoi trong chuỗi căng thẳng kéo dài giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Dù vậy, chi tiết thỏa thuận mù mờ và nhiều vấn đề cốt lõi bị bỏ ngỏ đang khiến thị trường tài chính và giới phân tích thận trọng quan sát.
Số liệu chính hoặc chi tiết quan trọng:
-
Trung Quốc kiểm soát tới 70% sản lượng và 90% chế biến đất hiếm toàn cầu.
-
Mỹ dỡ bỏ một số biện pháp hạn chế xuất khẩu (chip, công nghệ, phần mềm, máy bay...) và ngưng yêu cầu thu hồi thị thực sinh viên Trung Quốc.
-
Thỏa thuận cho phép doanh nghiệp Mỹ dễ dàng hơn tiếp cận đất hiếm và nam châm vĩnh cửu từ Trung Quốc.
-
Thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ năm 2024 lên tới 262 tỷ USD, chưa được đề cập xử lý trong thỏa thuận.
Phân tích tác động chính sách:
Thỏa thuận mang tính xoa dịu trước thời điểm Mỹ tái áp dụng hàng loạt thuế quan vào ngày 09/07. Nó giúp hạ nhiệt tâm lý thị trường, ổn định chuỗi cung ứng ngành công nghệ và quốc phòng, đặc biệt là đối với nguyên liệu chiến lược như đất hiếm. Tuy nhiên, nhiều cam kết vẫn mang tính mơ hồ, thiếu cơ chế giám sát thực chất, dễ bị đảo chiều nếu bất đồng tái bùng phát.
Phản ứng của thị trường và Fed:
Thị trường chứng khoán Mỹ phản ứng tích cực: chỉ số S&P500 tăng mạnh, lập đỉnh mới sau tin ký kết. Dù vậy, Fed chưa thể hành động ngay do thiếu thông tin chi tiết về nội dung thực thi cam kết, và vẫn đang theo dõi diễn biến căng thẳng thương mại khác – đặc biệt là với EU và Ấn Độ. Rủi ro lạm phát nhập khẩu từ hàng hóa Trung Quốc vẫn chưa bị loại trừ.
Diễn biến các trụ cột kinh tế:
Việc làm:
Ổn định, không chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thỏa thuận. Tuy nhiên, nếu chuỗi cung ứng công nghệ Mỹ được nới lỏng, ngành sản xuất chip và quốc phòng có thể tăng tuyển dụng trở lại.
Tiêu dùng:
Việc giảm thuế có thể hỗ trợ giá hàng điện tử, công nghệ tiêu dùng, giúp sức mua cải thiện nhẹ trong ngắn hạn.
Lạm phát:
Nếu đàm phán được duy trì, áp lực lạm phát nhập khẩu từ Trung Quốc giảm, nhưng rủi ro vẫn tồn tại do không có lộ trình giảm thuế cụ thể.
Chiến lược phản ứng của Fed:
Fed vẫn giữ nguyên lập trường "phụ thuộc dữ liệu". Nếu thỏa thuận làm dịu căng thẳng và hỗ trợ chuỗi cung ứng, Fed có thể có thêm dư địa hạ lãi suất vào quý IV. Ngược lại, nếu thỏa thuận sụp đổ, rủi ro giá cả và bất ổn tài chính sẽ buộc Fed giữ lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn.
Đánh giá tác động đến thị trường vàng:
Tác động ngắn hạn:
Tâm lý hạ nhiệt sau thỏa thuận khiến giá vàng điều chỉnh nhẹ, khi nhu cầu trú ẩn tạm thời giảm.
Tác động dài hạn:
Nếu mâu thuẫn cốt lõi không được xử lý, rủi ro bùng phát trở lại sẽ tiếp tục đẩy vàng đi lên trong giai đoạn cuối năm.
Giá vàng sẽ ra sao:
Giá vàng có thể tích lũy quanh mốc 3.300–3.400 USD/ounce trong quý 3, nhưng có thể hướng về 3.700 USD nếu bất ổn tái diễn.
Ảnh hưởng đến thị trường vàng Việt Nam:
-
Ngắn hạn: Giá vàng trong nước vẫn cao do nguồn cung hạn chế, bất chấp giá quốc tế giảm nhẹ.
-
Dài hạn: Nếu thương chiến tiếp tục, tâm lý tích trữ vàng vật chất sẽ gia tăng, khiến thị trường trong nước thêm bất ổn.
Kết luận – Lời khuyên cho nhà đầu tư và doanh nghiệp:
Thỏa thuận đình chiến giữa Mỹ và Trung Quốc là một tín hiệu tích cực nhưng chưa đủ để giải quyết tận gốc các bất đồng. Nhà đầu tư nên thận trọng, không vội lạc quan khi các chi tiết còn thiếu minh bạch. Doanh nghiệp xuất khẩu và sản xuất liên quan đến nguyên vật liệu công nghệ cần theo dõi sát tiến độ thực thi cam kết. Với thị trường vàng, giai đoạn tích lũy là cơ hội điều chỉnh danh mục đầu tư hợp lý, không nên chạy theo sóng ngắn hạn.
