Phân tích tác động của xung đột Mỹ-Iran lên thị trường toàn cầu. Liệu giới đầu tư có đang đánh giá thấp rủi ro? Khám phá phản ứng bất ngờ của vàng, USD, Yen và nguy cơ phong tỏa eo biển Hormuz. Chuẩn bị cho những biến động tiềm ẩn.
Phản Ứng Bình Thản Của Thị Trường: Báo Hiệu Điều Gì?
Dù Mỹ trực tiếp tham gia cuộc chiến Israel-Iran được xem là một điểm nóng địa chính trị đủ sức làm chao đảo, phản ứng của thị trường toàn cầu lại bất ngờ bình thản. Chỉ số MSCI World chỉ giảm nhẹ 0,12%, cho thấy sự ổn định đáng ngạc nhiên. Các tài sản trú ẩn truyền thống cũng có diễn biến trái chiều: Yen Nhật suy yếu 0,64% so với USD, và đặc biệt, giá vàng giao ngay giảm 0,23% xuống 3.360 USD/ounce – một tín hiệu đi ngược lại với kỳ vọng khi căng thẳng leo thang. Trong khi đó, Dollar Index lại tăng 0,35%, phản ánh tâm lý tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn nhất là đồng USD.
Sự nhẹ nhàng của thị trường lần này khác biệt rõ rệt so với phản ứng mạnh mẽ hơn trong đợt không kích của Israel vào Iran trước đó. Điều này đặt ra câu hỏi lớn: Liệu giới đầu tư có đang đánh giá thấp rủi ro thực sự hay không, hay họ đã nhìn thấy một yếu tố “giảm nhẹ” nào đó?
Những Yếu Tố Thúc Đẩy Tâm Lý Thị Trường "Bình Thản"
Giúp Tái Định Vị Rủi Ro Hạt Nhân Khu Vực
Một số chuyên gia nhận định, đợt tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran, dù nghiêm trọng, lại được thị trường diễn giải như một động thái “loại bỏ mối đe dọa hạt nhân” trong khu vực. Ông Dan Ives, Giám đốc điều hành tại Wedbush, đã khẳng định quan điểm này. Với góc nhìn từ giới đầu tư, việc làm suy yếu năng lực hạt nhân của Iran có thể được xem là một yếu tố tích cực, giúp giảm bớt rủi ro dài hạn, dù tiềm ẩn nguy cơ leo thang trong ngắn hạn.
Phạm Vi Xung Đột Hạn Chế
Phần lớn các chiến lược gia cho rằng rủi ro lan rộng từ xung đột Iran-Israel là thấp và có xu hướng bị giới hạn trong phạm vi khu vực. Đây là một yếu tố then chốt giúp duy trì tâm lý bình thản. Thị trường tin rằng dù có trả đũa, các hành động của Iran sẽ không vượt ra ngoài một ngưỡng nhất định để tránh một cuộc chiến tranh toàn diện, vốn sẽ có hậu quả thảm khốc cho tất cả các bên.
Niềm Tin Vào Khả Năng Kiểm Soát Của Các Nước Lớn
Có một niềm tin ngầm rằng các cường quốc thế giới, đặc biệt là Mỹ, có khả năng kiểm soát mức độ leo thang của xung đột. Dù hành động của Mỹ là trực tiếp, nhưng thị trường vẫn đánh giá đây chưa phải là rủi ro mang tính hệ thống đối với nền kinh tế toàn cầu, mà là một bước đi chiến lược nằm trong tính toán.
Tác Động Địa Chính Trị & Các Kịch Bản Tiềm Năng
Rủi ro địa chính trị lớn nhất hiện hữu là lời đe dọa từ Iran về việc đóng cửa eo biển Hormuz – tuyến hàng hải huyết mạch vận chuyển khoảng 20 triệu thùng dầu và sản phẩm dầu mỏ mỗi ngày. Đây là con át chủ bài của Iran, có khả năng gây chấn động thị trường năng lượng toàn cầu và đẩy nền kinh tế thế giới vào suy thoái.
Kịch Bản Tích Cực: Chấm Dứt Tham Vọng Hạt Nhân
Nếu Iran chấp nhận từ bỏ tham vọng hạt nhân quân sự như ông Peter Boockvar của Bleakley Financial Group nhận định, đây có thể là hồi kết của xung đột. Thị trường sẽ “thở phào nhẹ nhõm”, dòng tiền quay trở lại các tài sản rủi ro, và giá dầu sẽ ổn định. Tuy nhiên, khả năng này là một thách thức lớn, đòi hỏi sự thay đổi trong chính sách cốt lõi của Tehran.
Kịch Bản Xấu Nhất: Phong Tỏa Eo Biển Hormuz
Marko Papic, chiến lược gia trưởng tại GeoMacro Strategy, đã phác thảo kịch bản này: Nếu Iran thực sự phong tỏa Hormuz (dù ông đánh giá là khó xảy ra), giá dầu sẽ vượt 100 USD/thùng, tâm lý hoảng loạn lan rộng, chứng khoán toàn cầu giảm ít nhất 10%, và dòng tiền sẽ đổ xô vào các tài sản trú ẩn như vàng và Yen Nhật. Đây là “Thảm họa thiên nga đen” mà không ai muốn chứng kiến, và khả năng xảy ra của nó, dù thấp, vẫn là một con dao treo trên đầu thị trường.
Đánh Giá Xu Hướng & Cảnh Báo "Bình Thản Giả"
Với vai trò là một chuyên gia phân tích tài chính, tôi phải thừa nhận rằng sự bình thản hiện tại của thị trường có thể là “bình thản giả”. Niềm tin vào việc rủi ro được kiểm soát hoặc loại bỏ một phần dựa trên giả định rằng Iran sẽ không có hành động trả đũa quyết liệt hoặc sẽ không phá vỡ chuỗi cung ứng dầu mỏ toàn cầu. Tuy nhiên, lịch sử địa chính trị cho thấy các giả định này thường rất mong manh. Hành động trả đũa của Iran, đặc biệt liên quan đến năng lực hạt nhân và các cơ sở kinh tế, vẫn là một ẩn số lớn.
Xu hướng thị trường trong ngắn hạn sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào diễn biến tiếp theo từ Iran. Một động thái trả đũa mang tính biểu tượng có thể duy trì trạng thái bình thản. Tuy nhiên, bất kỳ sự gián đoạn nào đối với việc vận chuyển dầu mỏ qua Hormuz hoặc tấn công trực tiếp vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ của khu vực đều sẽ ngay lập tức xoay chuyển tâm lý thị trường, gây ra biến động mạnh mẽ cho giá dầu, vàng và các cặp tiền tệ chính.
Kết Luận Chuyên Gia: Thận Trọng Là Vàng
Thị trường toàn cầu hiện tại đang đặt cược vào một kịch bản "kiểm soát được" của xung đột Mỹ-Iran, một phần vì những giả định về việc loại bỏ rủi ro hạt nhân và phạm vi xung đột hạn chế. Tuy nhiên, là một chuyên gia với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực vàng và ngoại tệ, tôi tin rằng chúng ta không thể đánh giá thấp hoàn toàn rủi ro địa chính trị này. Sự "bình thản" hiện tại có thể là một khoảnh khắc tĩnh lặng trước bão tố.
Các nhà đầu tư cần hết sức thận trọng, đặc biệt là với các tài sản rủi ro. Giá vàng, dù giảm nhẹ hiện tại, vẫn là tài sản trú ẩn tối ưu nếu căng thẳng leo thang ngoài dự kiến. Đồng USD sẽ tiếp tục đóng vai trò là "vịnh trú ẩn" trong bối cảnh bất ổn. Thị trường dầu mỏ sẽ là tâm điểm theo dõi. Mọi tuyên bố hoặc hành động từ phía Iran, đặc biệt liên quan đến eo biển Hormuz, sẽ là "điểm kích hoạt" (trigger point) quyết định xu hướng tiếp theo của thị trường toàn cầu. Hãy chuẩn bị cho mọi kịch bản, bởi "thận trọng" lúc này chính là "vàng".
